Son yıllarda, Avrupa’daki havalimanlarında yiyecek ve içecek fiyatlarının hızla arttığı gözlemleniyor. 2024 yılında bu fiyat artışı rekor seviyelere ulaştı ve birçok yolcu, havalimanlarındaki pahalı fiyatlardan şikayetçi oldu. İtalyan gazetesi Corriere della Sera tarafından yapılan bir araştırma, Avrupa’daki 17 büyük havalimanında yiyecek ve içecek fiyatlarını inceledi ve İstanbul Havalimanı'nın, ortalama fiyatlar açısından birinci sırada yer aldığını ortaya koydu.
Su fiyatlarında rekor İstanbul'da
Araştırmada dikkat çeken ilk unsur, su fiyatları oldu. Birçok Avrupa havalimanında yarım litrelik su şişeleri bile bulunmazken, İstanbul Havalimanı'nda 6 euro gibi rekor bir fiyatla satılan Evian suyu, diğer havalimanlarının fiyatlarını geride bıraktı. İstanbul’daki su fiyatları, Berlin’de 5,9 euro, Frankfurt’ta 4,75 euro, Brüksel’de 4,6 euro ve Londra Luton’da 4,5 euro gibi seviyelere göre oldukça yüksek.
Yolcuların, havalimanındaki temel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırken karşılaştığı fiyat artışları, sadece suyla sınırlı değil. Corriere della Sera’nın araştırmasına göre, İstanbul Havalimanı'ndaki bir espresso için ortalama 6 euro, bir cappuccino için ise 9 euro talep ediliyor. Bu fiyatlar, Avrupa’daki pek çok havalimanının ortalama fiyatlarını önemli ölçüde aşıyor.
Sandviç ve kruvasan fiyatları da yüksek
İstanbul Havalimanı’ndaki yiyecek fiyatları da dikkat çekiyor. Basit bir kruvasanın fiyatı 16,5 euro, jambonlu ve peynirli bir sandviçin fiyatı ise 16,5 euro civarında. Bu fiyatlar, Avrupa’daki diğer büyük havalimanlarıyla kıyaslandığında son derece pahalı. Örneğin, Palermo'da bir portakal suyu 3,1 euroya satılırken, İstanbul'da bu fiyat 8 euroya kadar çıkabiliyor.
Fiyat artışları o kadar büyük ki, bazı ürünleri uçakta almak, havalimanlarındaki fiyatlardan daha ucuz hale gelmiş durumda. Örneğin, RyanAir uçuşlarında yarım litre suyu 3 euro, easyJet uçuşlarında ise 3,5 euroya almak mümkünken, aynı ürün havalimanlarında çok daha pahalı olabiliyor.
Havalimanı yönetimlerinin fiyatlandırma politikaları
İstanbul Havalimanı'nı işleten İGA, fiyatlarla ilgili olarak Corriere della Sera'ya yaptığı açıklamada, fiyatlandırma politikalarını dünyadaki en büyük havalimanlarını temel alarak belirlediklerini ifade etti. Amsterdam, Kopenhag, Dubai, Frankfurt ve Londra Heathrow gibi havalimanlarını referans aldıklarını belirten İGA, her bütçeye uygun ürünler sunduklarını vurguladı. İGA'nın açıklamasına göre, fiyatlar ulusal ve uluslararası kriterler çerçevesinde titizlikle denetleniyor.
Ancak, havalimanlarında yiyecek ve içecek fiyatlarını belirleme konusunda havaalanı işletmecilerinin sınırlı bir etkisi olduğu ifade ediliyor. Uluslararası Avrupa Havalimanları Konseyi Genel Müdürü Olivier Jankovec, havalimanlarında yer kiralayan işletmelerin kendi fiyatlarını belirleme özgürlüğüne sahip olduklarını belirtti. Jankovec, su fiyatlarının daha uygun olabilmesi için birçok havalimanında su çeşmeleriyle ücretsiz su temini gibi uygulamalar yapıldığını, bunun da giderek arttığını belirtti.
Amerika'daki fiyatlar ve Avrupa'dan farklar
Amerika’daki havalimanları ise fiyatlandırma açısından farklı bir modele sahip. Embry-Riddle Havacılık Üniversitesi profesörü Blaise Waguespack, Amerika'daki havalimanlarında operasyonların daha çok devlet kontrolünde olduğunu, buna karşın Avrupa’daki havalimanlarının daha fazla özelleşmiş olduğunu belirtti. Waguespack, bu özelleşmenin, bazı düşük maliyetli ürünlerin azalmasına veya ortadan kalkmasına yol açtığını ifade etti.