Nature dergisinde yayımlanan çalışmada, Dünya’dan yaklaşık 130 ışık yılı uzaklıktaki kırmızı cüce yıldız StKM 1-1262’den 5.3 milyon mil/saat hızla (saniyede 2.400 kilometre) fırlayan dev bir plazma bulutu tespit edildi. Uzmanlar, bu patlamanın Güneş’in ürettiği en güçlü olaylardan on binlerce kat daha şiddetli olduğunu belirtiyor.
Araştırmacılardan Paris Gözlemevinde görevli Cyril Tasse, şu değerlendirmesinde bulundu:
“Yıldız, son derece manyetize olmuş kaynayan bir plazma kazanı gibi davranıyor. Bu patlama, Güneş’in üretebileceğinin 10 ila 100 bin katı güçte”
Yakın gezegenlerin atmosferlerini tamamen yok edebilir
Dünya’da kutup ışıklarına yol açan güneş fırtınalarının aksine, bu büyüklükteki patlamanın çevresindeki gezegenlerin atmosferini tamamen yok edebileceği belirtiliyor. Yıldızın etrafında bilinen bir gezegen bulunmasa da, bilim insanları kırmızı cüce yıldızların çoğunun en az bir gezegene ev sahipliği yaptığını hatırlatıyor.
Araştırmaya göre patlamanın basınç gücü, Dünya benzeri bir gezegenin manyetik kalkanını parçalayarak atmosferi uzaya dağıtabilir. Uzmanlar, bunun kırmızı cüce yıldızların çevresindeki yaşanabilir bölgelerin gerçekten yaşam için uygun olup olmadığını sorgulattığını ifade ediyor.
Tespit nasıl gerçekleştirildi?
Patlamaya ait radyo sinyali, Avrupa’daki LOFAR teleskop ağı kullanılarak 10 yıl önce yapılan gökyüzü taramasının verilerinde yeni bir analiz yöntemiyle ortaya çıkarıldı. Yıldızdaki sıcak plazmanın hızla dışa doğru hareket ettiğini gösteren tip II radyo patlaması, koronal kütle atımının doğrudan delili olarak değerlendiriliyor.
Bilim insanları, bu bulgunun Güneş benzeri patlamaların diğer yıldızlarda da meydana geldiğini doğrulayan en güçlü kanıt olduğunu belirtiyor.
Yeni teleskop devreye giriyor
Uzmanlar şimdi küçük yıldızların bu kadar büyük enerjiyi nasıl ürettiğini ve tekrar eden bu patlamaların yakın gezegenlere uzun vadeli etkilerini araştırmayı hedefliyor. 2028’de tamamlanması beklenen Square Kilometre Array teleskopu, benzer olayların tespitinde kritik rol oynayacak.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nden Mark Miesch,şu sözleri söyledi:
“Bu sadece başlangıç. Bu tür olayların ne kadar yaygın olduğunu anlamak, evrende yaşamın koşullarını değerlendirmede belirleyici olacak”