Kıbrıs Barış Harekatı'nda karaya çıkan ilk askeri birlik olarak tarihe geçen Amfibi Deniz Piyade Alayı'nın komutanı emekli gazi Deniz Piyade Güverte Kıdemli Albay İbrahim Neşet İkiz, 1,5 ay önce hastaneye kaldırılmıştı. Tedavi altına alınan İkiz'in beynine pıhtı attığı tespit edilmişti. Yoğun bakım ünitesinde tedaviye alınan İbrahim Neşet İkiz, önceki gün müdahalelere rağmen hayatını kaybetti. İkiz'in cenazesi bugün öğle vakti Üsküdar Selimiye Camii'nde düzenlenecek törenin ardından Karacaahmet Kabristanı'nda toprağa verilecek.
Türkiye'de ilk amfibi birliğini kurmuştu
1932 yılında Bandırma’da dünyaya gelen Neşet İkiz, 1954 yılında Deniz Harp Okulu’ndan mezun oldu. 1974 yılında Kıbrıs Barış Harekâtı’na Amfibi Alay Komutanı olarak ilk dalgada katıldı ve “Madalyalı Gazi” ünvanı aldı. Kıbrıs Barış Harekâtı’yla ilgili yazdığı “Bir Ada - Bir Dava - Bir Savaş” kitabıyla Kıbrıs davasının önemini Türk milletine, Türk gençliğine anlattı.
Neşet İkiz, Türk Deniz Kuvvetleri bünyesinde bir amfibi alay kurulması için öncü çalışmalar yaptı. Amfibi alayın kurulması sürecini ise şöyle anlatmıştı:
“Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Necdet Uran levent sınıfının, deniz piyade sınıfının kurulması için büyük mücadeleler vermiştir. Kara Kuvvetlerimizde birçok ilgili maalesef ‘Denizin piyadesi mi olur?’ diye buna karşı çıkmışlardır. Levent sınıfı bizde Çaka Bey ile başlar. 1971 yılında çok büyük emekle kurduğumuz 1. Amfibi Deniz Piyade Taburu, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç tarafından lağvedilmişti. Oramiral Kemal Kayacan ise ileri görüşlü bir Deniz Kuvvetleri Komutanı’ydı. ‘Bunları mehaz yapmadan Kıbrıs Harekâtı’na giremezsiniz.’ diyerek Faruk Gürler’e gitti. Yeni Genelkurmay Başkanı’na durumu anlattı. Tekrardan amfibi birliklerinin kurulması için emir çıkardılar ve ben 1973’te Gölcük’te 2. Amfibi Deniz Piyade Taburu’nun kuruluşuna başladım. Ancak 63 Kanlı Noeli’nden beri Kıbrıs Harekâtı’na ayrılan birlik 39. Piyade Tümeni’ydi. Kemal Kayacan bunun için de çok büyük mücadele verdi ve son anda ilk dalgada amfibi deniz piyade alayını çıkaralım diye kabul ettirdi.”
Çıkarma gününü şu sözlerle anlatmıştı
20 Temmuz 1974 sabahı ilk dalgada Kıbrıs’a çıkan Neşet İkiz, o günü ise şöyle anlatmıştı:
“Konvoy 56 gemiyle denize açıldı, harekât 8:47’de tecelli edebildi, bir baskın şeklinde, beli aşan sularda biz Levent Plajı’na sıfır zayiatla çıktık. Bu, bütün dünyayı şaşırtmıştır. İlk dalgada 768 deniz piyadeyi çıkardık, olağanüstü eğitimliydiler, Allah Allah sesleri bölgeyi inletti, kıyıbaşını tutmak için rüzgâr gibi çıktık.”
Albay İkiz, harekâtın başarısı için bir de “sahte konvoy” planı önermişti. Ancak “İmkanımız yok.” yanıtını alan İkiz ısrar etti. Sebebini ise şöyle anlatmıştı:
“Üç kere ısrar ettim. Bakın, 60'lı yıllarda, dünyanın en güçlü ülkesi Amerika, Castro’yu devirmek için yanı başındaki Küba’ya yaptığı çıkarma harekâtında başarılı olamamıştır. Üçüncüde ‘Kumandanım’ dedim, ‘Sıfırda kalmayalım!’ Tarih sıfırda kalan çıkarmalarla doludur. Bu amfibi yanıltmayı yapalım. İşte harekâtın kaderini belirleyen de Gazimagosa’daki Boğazköy akademik plajlarına yapılan o sahte konvoy intikalidir. Yunanlar ilk çıkarmanın bu akademik geniş plajlara yapılacağını istihbar etmişlerdi, sahte konvoy oraya yönelince, gece zikzak ve karanlıkta bütün olanaklarını oraya konsantre ettiler. Çıktığımız Pladini ise çıkarmanın hiç beklenmediği ufak bir plajdı.”
"İstense tüm Kıbrıs'ı alabilirdik" demişti
Kıbrıs Türklerinin ve Türk Mukavemet Teşkilatı’nın harekâta çok büyük katkısı olduğunu da belirten İkiz, harekâtla ilgili dikkat çeken bir değerlendirmede bulunmuştu:
“İstense tüm Kıbrıs’ı alabilirdik. Karşı taraf tam bir panik halindeydi. Nitekim Erbakan, ‘Bütün Kıbrıs’ı alalım, bilahare konuşur durumu ayarlarız.’ demişti. İkinci Ordu Komutanı’nın da yine mantıklı bir teklifi oldu, ‘Hiç olmazsa Larnaka ve Larnaka Havaalan’ını alalım, pazarlık yaparız.’ demişti, kabul edilmedi. Çünkü NATO da Amerika da bütün dünya da ikinci harekâtı iyi karşılamamıştır. Bugün yüzde 38’i bizim olan bir Kıbrıs haritası çizildi.”
KKTC taziye mesajı yayınladı
KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Emekli Deniz Kuvvetleri Kıdemli Albayı İbrahim Neşet İkiz’in vefatı nedeniyle taziye mesajı yayılmadı.
Ertuğruloğlu'nun mesajı şöyle:
"Kıbrıs Türk halkını özgürlüğe kavuşturan 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nda, Kıbrıs’a ilk çıkan Amfibi Deniz Piyade Alayı Kurucusu ve Komutanı, Emekli Deniz Kuvvetleri Kıdemli Albayı İ. Neşet İkiz’in vefatını derin bir üzüntüyle öğrendim. Cesaret ve kahramanlığını unutmayacağız. Ailesine, sevenlerine baş sağlığı ve sabır dilerim. Allah rahmet eylesin, mekanı cennet olsun”